Prysznice ratunkowe: 10 pytań, 10 odpowiedzi
Z pewnością znają Państwo sytuację, kiedy komuś „wpadło coś do oka”. Oko próbuje od razu wypłukać ciało obce wydzielając obficie łzy. Jednak ten mechanizm obronny naszego organizmu ma ograniczoną skuteczność. Tu potrzebne są prysznice ratunkowe i profesjonalne myjki do oczu, które działając podobnie jak naturalny odruch zapewniają wystarczające płukanie w nagłym wypadku. Nasza praktyka pokazuje jednak, że wciąż nasuwają się pytania na temat pryszniców ratunkowych. Odpowiedzi znajdą Państwo poniżej, a odpowiednie produkty jak zwykle w sklepie internetowym DENIOS.
- Czym jest prysznic ratunkowy?
- Czy przepisy wymagają instalacji pryszniców ratunkowych?
- Kiedy, w świetle oceny ryzyka, jest wymagany prysznic ratunkowy?
- Czy można wykorzystać „normalne“ źródło wody zamiast prysznica ratunkowego?
- Jaki prysznic ratunkowy jest odpowiedni do moich potrzeb?
- O czym muszę pamiętać przy ustawianiu prysznica ratunkowego?
- O czym muszą wiedzieć pracownicy przy posługiwaniu się prysznicem ratunkowym?
- Co się dzieje ze ściekami?
- Jak często prysznice ratunkowe muszą być konserwowane?
- O czym muszę pamiętać przy sprawdzaniu działania prysznica ratunkowego?
1. Czym jest prysznic ratunkowy?
Tam, gdzie pracuje się z materiałami niebezpiecznymi, istnieje też zawsze dla ludzi ryzyko skażenia. Niebezpieczne ciecze, pyły, opary, iskry, wióry metalowe i drzazgi drewna mogą się dostać do oczu albo na skórę i wyrządzić niemałe szkody. Najważniejszym urządzeniem do szybkiego udzielenia pierwszej pomocy są prysznice ratunkowe. Umożliwiają one natychmiastowe spłukanie narażonej okolicy ciała i pomagają w ten sposób w ograniczeniu zakresu uszkodzeń oraz uniknięciu negatywnych skutków długofalowych. Prysznic ratunkowy pozwala także ugasić płonące ubranie. Zależnie od zastosowania, w użyciu są prysznice do ciała, myjki do oczu albo butelki do płukania oczu.
2. Czy przepisy wymagają instalacji pryszniców ratunkowych?
Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom pomieszczenia i urządzenia higieniczno-stanitarne, w tym m.in. pomieszczenia z natryskami i umywalnie. Czy w każdym zakładzie pracy pomieszczenia z natryskami są konieczne?
Jeżeli wymagają tego warunki pracy lub ochrona zdrowia pracowników, w zespole szatni powinny znajdować się pomieszczenia z natryskami.
Obowiązki pracodawcy oraz warunki, jakie powinny spełniać umywalnie i natryski, zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy oraz Polityki Społecznej z dnia 26 wrześnie 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (J.t.: Dz. U. z 2003 r. poz. 1650, z późn. zm.).
Prysznice bezpieczeństwa
Jeżeli podczas procesów pracy występuje niebezpieczeństwo oblania pracowników środkami żrącymi lub istnieje możliwość zapalenia się odzieży na pracowniku, to w odległości nie dalej niż 20 m w linii poziomej od stanowisk pracy powinny być zainstalowane natryski ratunkowe, tzw. prysznice bezpieczeństwa, do obmycia całego ciała oraz oddzielnie natryski (prysznice) do przemywania oczu.
Natryski, o których mowa powyżej powinny, w razie potrzeby, umożliwiać ich natychmiastowe uruchomienie samoczynne lub w inny sposób, uwzględniając ograniczoną sprawność osób z nich korzystających. Natryski te powinny być zasilane wodą nieogrzewaną i działać niezawodnie bez względu na warunki atmosferyczne.
Przy wyjściu z pomieszczenia, w którym odbywa się praca przy użyciu materiałów zakaźnych i toksycznych, powinna znajdować się co najmniej jedna umywalka z doprowadzoną do niej ciepłą wodą - na każdych 20 pracowników jednocześnie zatrudnionych. Przy mniejszej licznie zatrudnionych także powinna znajdować się jedna umywalka.
Pozostałe przepisy
Oprócz wyżej wymienionego rozporządzenia, o konieczności stosowania natrysków (pryszniców) mówią następujące przepisy:
„§ 49.1. W każdym pomieszczeniu, w którym odbywają się prace z kwasami lub substancjami żrącymi, powinna być w widocznym miejscu wywieszona instrukcja o udzielaniu pierwszej pomocy w przypadku poparzenia kwasami lub tymi substancjami. 2. W pomieszczeniu, o którym mowa w ust. 1, powinny znajdować się środki do udzielania pierwszej pomocy, w tym natryski wodne lub urządzenia do płukania oczu, spełniające wymagania określone w odrębnych przepisach”
rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji szkła i wyrobów ze szkła (Dz. U. poz. 248)
„§ 13. W obiektach lub w pomieszczeniach, w których są transportowane, przechowywane lub używane kwasy i zasady nieorganiczne, należy zainstalować wodne natryski ratunkowe oraz zapewnić środki do przemywania oczu wodą i substancjami neutralizującymi”. „§ 89. 2. Pomieszczenie, w którym jest składowany i pobierany kwas siarkowy, powinno być wyposażone w ratunkowy natrysk wodny i w odciąg miejscowy”. „§ 94. W miejscu składowania i pobierania kwasu solnego powinien być umieszczony ratunkowy natrysk wodny”
rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 27 stycznia 1994 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu środków chemicznych do uzdatniania wody i oczyszczania ścieków (Dz. U. poz. 73)
„§ 23.1. W każdym pomieszczeniu, w którym znajdują się nadtlenki i utrzymuje się temperatura powyżej 0°C, powinna znajdować się instalacja wodociągowa zawierająca wodę pitną. W skład instalacji wodociągowej wchodzą natryski bezpieczeństwa, umywalki oraz urządzenia do przepłukiwania oczu. 2. Dla pomieszczeń, w których znajdują się nadtlenki i w których utrzymuje się temperatura poniżej 0°C, instalacja wodociągowa, o której mowa w ust. 1, powinna znajdować się w najbliższym pomieszczeniu, w którym utrzymuje się temperatura powyżej 0°C, jednak oddalonym nie więcej niż o 10 m.”
rozporządzenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 1 marca 1995 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji, stosowaniu, magazynowaniu i transporcie wewnątrzzakładowym nadtlenków organicznych (Dz. U. poz. 181)
3. Kiedy w świetle oceny ryzyka konieczny jest prysznic ratunkowy?
Doświadczenia z praktyki zakładowej pokazują, że środkiem pierwszego wyboru w przypadku skażeń wszelkiego rodzaju jest natychmiastowe płukanie dużą ilością wody. Bo oprócz szczególnie ważnego oczyszczenia mechanicznego płukanie powoduje także szybkie odprowadzenie ciepła reakcji i rozcieńczania. Dzięki temu prysznic ratunkowy należy do najskuteczniejszych urządzeń pierwszej pomocy.
Jeśli prysznic taki nie jest w Państwa przypadku wyraźnie wymagany przez prawo, to ocena ryzyka pozwoli Państwu szybko stwierdzić, czy jest on Państwu potrzebny. Z praktycznego punktu widzenia muszą Państwo określić dla czynności wykonywanych w Państwa zakładzie, czy występuje ryzyko kontaktu niebezpiecznych substancji ze skórą lub oczami, co w nagłym wypadku wymagałoby natychmiastowego płukania. Oprócz ogólnej kwestii zastosowania prysznica ratunkowego, decyzją indywidualną, zależną od warunków lokalnych, jest też zawsze określenie liczby, wersji i rozmieszczenia udostępnianychawaryjnych pryszniców do ciała, myjek do oczu albo butelek do płukania oczu.
Ważne źródło informacji: karta charakterystyki
Jeśli w Państwa zakładzie stosowane są materiały niebezpieczne, to jednym z najważniejszych źródeł informacji dla oceny ryzyka jest karta charakterystyki (MSDS). W punkcie 4 np. producent podaje informacje o koniecznych środkach pierwszej pomocy.
Rozważenie czynności i procedur
Jednak niebezpieczne substancje mogą także powstawać lub być uwalniane przy różnych czynnościach. Można tu wymienić np. pyły, iskry, metalowe wióry lub drzazgi drewniane – ale w ocenie ryzyka trzeba też uwzględnić możliwość oparzenia.
4. Czy można wykorzystać „normalne” źródło wody zamiast prysznica ratunkowego?
Nie jest to w żadnym razie zalecane. Decydujące znaczenie w nagłym wypadku ma przede wszystkim niezwłoczne, efektywne i dostatecznie długie płukanie wystarczającą ilością płynu. Tylko specjalna konstrukcja pryszniców ratunkowych pozwala uzyskać dzięki dużemu przepływowi i odpowiedniej jego prędkości optymalne i efektywne zasilanie. Oprócz tego są one wyposażone w wiele ważnych funkcji dodatkowych, których nie zapewnia tradycyjny sprzęt do mycia. Np. szczególnie proste mechanizmy uruchamiające, pozwalające uniknąć groźnej straty czasu w sytuacji nagłej konieczności. Albo też specjalnie uformowane końcówki skutecznie wspomagające otwarcie powiek i tylko tak umożliwiające optymalne płukanie okolicy oczu.
Z tych względów prysznice ratunkowe są ściśle znormalizowane. Wymagania minimalne reguluje EN 15154 norma podzielona na pięć części):
Część 1 „Prysznice do ciała z przyłączem wody dla laboratoriów”
Część 2 „Myjki do oczu z przyłączem wody”
Część 3 „Prysznice do ciała bez przyłącza wody”
Część 4 „Myjki do oczu bez przyłącza wody”
Część 5 „Prysznice do ciała górne z wodą dla innych miejsc niż laboratoria”.
5. Jaki prysznic ratunkowy będzie odpowiedni do moich potrzeb?
W sklepie internetowym DENIOS znajdą Państwo szeroki wybór produktów umożliwiających płukanie w nagłym wypadku. Do asortymentu zaliczają się butelki do plukania oczu, myjki do oczu z przyłączem wody, prysznice do ciała z przyłączem wody, łączone prysznice bezpeiczeństwa z przyłączem wody, mrozoodporne prysznice ratunkowe oraz specjalne prysznice zbiornikowe, które obywają sie bez zasilania wodą z instalacji. Ale który produkt jest tym właściwym?
Aby optymalnie pomóc Państwu w wyborze, przygotowaliśmy przejrzysty przewodnik.
6. O czym muszę pamiętać przy ustawianiu prysznica ratunkowego?
Usytuowanie
W laboratoriach często wyznacza się pozycję prysznica ratunkowego przy wyjściu. W innych przypadkach trzeba pamiętać, że w nagłym wypadku musi być zagwarantowana optymalna dostępność prysznica ratunkowego. Gdzie zatem znajduje się źródło zagrożenia? Orientacyjna zasada mówi, że musi być możliwość dotarcia stamtąd do prysznica ratunkowego w ciągu nie więcej niż 10 sekund. W przypadku szczególnie niebezpiecznych substancji ewentualnie także szybciej (zależnie od Państwa oceny ryzyka). Nasza rada: Przeprowadźcie Państwo próbę praktyczną i przekonajcie się, ile czasu potrzeba!
Dostępność
Wyobraźcie sobie Państwo, że wpadło Państwu coś do oka – powieki odruchowo się przymykają i muszą Państwo dotrzeć do prysznica ratunkowego mając znacznie ograniczoną widoczność. Jeśli teraz okaże się, że nie ma wolnej drogi, bo np. została zastawiona różnymi materiałami, to mają Państwo problem. Zwracające uwagę oznakowanie podłoża może być pomocne w odpowiednim odseparowaniu prysznica ratunkowego i zapobieżeniu zastawianiu drogi do niego. Przy sytuowaniu prysznica ratunkowego trzeba też koniecznie uniknąć innych pułapek grożących potknięciem się. Poszkodowany nie powinien być zmuszony do pokonywania schodów, pochylni czy otwierania drzwi. Dlatego należy zasadniczo umieścić prysznic ratunkowy na tym samym poziomie, co źródło zagrożenia, i na drodze do niego uniknąć barier, jak drzwi czy bram.
Widoczność
Aby nie można było przeoczyć prysznica ratunkowego, musi on być dobrze widzialny. W tym celu konieczne jest odpowiednio dobre oświetlenie okolicy prysznica ratunkowego oraz umieszczenie znaku „Prysznic bezpieczeństwa“ lub „Myjka do oczu“ w dobrze widocznym miejscu.
7. O czym muszą wiedzieć pracownicy przy posługiwaniu się prysznicem ratunkowym?
Nie wystarczy samo tylko zainstalowanie prysznica ratunkowego. Poszkodowane osoby łatwo wpadają w panikę i dlatego muszą znać prawidłowe postępowanie w nagłym wypadku i umieć je bez wahania stosować. A zatem do programu obowiązkowego dla pracodawcy należy szczegółowe pouczenie o korzystaniu z pryszniców ratunkowych i myjek do oczu. Nasza lista kontrolna powie Państwu, na jakie pytania ostatecznie muszą znać odpowiedź Państwa pracownicy:
Lista kontrolna: Na te 3 pytania muszą umieć odpowiedzieć Państwa pracownicy
Kiedy muszę się znaleźć pod prysznicem ratunkowym?
Elementarnym składnikiem przeprowadzenia oceny ryzyka jest instrukcja postępowania: Uświadomcie Państwo swoich pracowników co do możliwych zagrożeń w codziennej pracy i objaśnijcie im konieczne środki pierwszej pomocy. Każdy musi na końcu wiedzieć, w jakich sytuacjach należy zastosować natychmiastowe płukanie.
Gdzie znajduje się prysznic ratunkowy?
Konieczność długich poszukiwań w nagłym wypadku nie wchodzi w rachubę! Dlatego pracownicy muszą dokładnie wiedzieć, gdzie w razie potrzeby znajdą prysznice ratunkowe i myjki do oczu.
Jak obsługiwać prysznic ratunkowy?
Kto w nagłym wypadku nie wie, jak uruchomić prysznic ratunkowy, ten ma poważny problem. Wprawdzie prysznice ratunkowe są tak skonstruowane, aby dawały się jak najłatwiej obsługiwać – ale zależnie od modelu mechanizm uruchamiający może się różnić. O ile prysznic do ciała z reguły jest uruchamiany za pomocą cięgna, to w przypadku myjki do oczu są różne możliwości. Może służyć do tego płytka przyciskowa, dźwignia zaworu albo pokrywa ochronna, której podniesienie włącza myjkę do oczu. Z kolei butelki do płukania oczu uwalniają płyn płuczący przez ręczne ściśnięcie korpusu butelki. Zależnie od modelu najlepiej jest to robić odchylając głowę do tyłu albo pochylając się do przodu.
8. Co się dzieje ze ściekami?
Jeśli prysznic ratunkowy jest przewidziany do płukania po wypadkach z materiałami niebezpiecznymi, to mogą one także spowodować skażenie ścieków. Dlatego przy planowaniu prysznica ratunkowego trzeba pamiętać o zapewnieniu odpowiedniej możliwości zatrzymywania ścieków lub ich fachowego usuwania.
9. Jak często prysznice ratunkowe muszą być konserwowane?
Zarówno prysznice do ciała, jak i myjki do oczu podlegają obowiązkowej corocznej kontroli przez fachowca. Ponadto co najmniej raz w miesiącu użytkownik musi sprawdzać ich działanie. Dla myjek do oczu zaleca się jeszcze krótsze terminy kontroli, aby do absolutnego minimum zredukować ryzyko zakażenia.
DENIOS podejmie się corocznej konserwacji Państwa prysznica ratunkowego
Wiedziałeś o tym...? Profesjonalny serwis konserwacyjny DENIOS zajmuje się także prysznicami do ciała i myjkami do oczu! Zawierając z nami atrakcyjną umowę konserwacyjną nie tylko zapewnią Państwo trwałość swoich urządzeń do pierwszej pomocy, ale też nie przeoczą Państwo żadnego już terminu – bo coroczny przegląd bezpieczeństwa my zaplanujemy dla Państwa.
10. O czym muszę pamiętać przy sprawdzaniu działania prysznica ratunkowego?
Regularne sprawdzanie prysznica ratunkowego ma na celu nie tylko upewnienie się o jego nienagannym funkcjonowaniu. Regularne włączanie pomaga także w utrzymaniu łatwości uruchomienia zaworu. Poza tym częsta wymiana wody zapobiega zanieczyszczaniu i zakażaniu wodociągu. Oceńcie Państwo przy sprawdzaniu działania zarówno przepływ, rozkład wody na głowicy natrysku, jak i wzrokowo jakość wody. W przeprowadzeniu czystego i skutecznego badania pomocny jest praktyczny wózek do kontroli pryszniców ratunkowych.
Artykuły powiązane
Informacje specjalistyczne na tej stronie zostały starannie opracowane zgodnie z naszą najlepszą wiedzą. DENIOS Sp. z o.o. nie może jednak udzielić żadnej gwarancji ani przyjąć odpowiedzialności za aktualność, kompletność i poprawność zarówno wobec czytelnika, jak i osób trzecich. Wykorzystanie informacji i treści do celów własnych lub osób trzecich odbywa się zatem na własne ryzyko użytkownika. W każdym przypadku należy przestrzegać obowiązujących lokalnie aktów prawnych.
- Wgląd w historię zamówień
- Zapisz notatnik i koszyk
- Zapisz preferowaną metodę płatności przy następnym zakupie
Zadzwoń do nas lub wypełnij formularz, skontaktujemy się z Tobą najszybciej, jak to możliwe.