Rozporządzenie GHS i CLP wymaga oznakowania materiałów niebezpiecznych symbolami ujednoliconymi w Europie. Wszystkie typowe symbole materiałów niebezpiecznych GHS znajdą Państwo w naszym sklepie w formie praktycznej folii samoprzylepnej.
W ostatnich latach w różnych krajach rozwinęły się różne systemy znakowania chemikaliów i substancji niebezpiecznych. Tak więc ta sama substancja może być sklasyfikowana w bardzo różny sposób, np. kofeina: czysta kofeina została uznana za toksyczną w Japonii, szkodliwą dla zdrowia w Australii i nieszkodliwą w Chinach. Od 2015 roku symbole substancji niebezpiecznych GHS nakazują jednolity system i oznakowanie obowiązujące na całym świecie. Dotyczy to przechowywania, transportu i bezpieczeństwa pracy z różnymi substancjami niebezpiecznymi.
Organizacja Narodów Zjednoczonych zareagowała na opisane powyżej problemy już w 1992 r. na konferencji w Rio de Janeiro, a w 2005 r. przedstawiła Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania (GHS). Rozporządzenie to zmieni oznakowanie i klasyfikację niebezpiecznych substancji i chemikaliów, które do tej pory różniły się w zależności od kraju.
W Europie system GHS implementowany został przez tzw. rozporządzenie CLP. Jednolite na całym świecie oznakowanie i klasyfikacja materiałów niebezpiecznych obowiązuje od dn. 1.06.2015 r. dla wszystkich krajów.
Dyrektywy UE | Rozporządzenie GHS |
---|---|
15 Charakterystyka niebezpieczeństwa | 28 klas zagrożenia z podziałem na kategorie |
7 Symbole zagrożeń | 9 Piktogramy zagrożeń |
Czarne symbole na pomarańczowym tle | Romb o czerwonej krawędzi z czarnym symbolem na białym tle |
--- | Słowa sygnalizacyjne "Niebezpieczeństwo" lub "Uwaga". |
Zwroty R | Zwroty H (zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia) |
S-frazy | Zwroty P (instrukcje bezpieczeństwa) |
Kryteria klasyfikacji zgodnie z dyrektywą substancjalną 67/548/EWG i dyrektywą w sprawie preparatów 1999/45/WE | Kryteria klasyfikacji zgodnie z GHS-VO EG/1272/2008 |
1 czerwca 2017 upłynął ostatni okres przejściowy dla oznakowań. Obecnie wszystkie niebezpieczne substancje i mieszaniny, włącznie z produktami już wprowadzonymi do obrotu i zapasami magazynowymi, muszą nosić nowe symbole GHS.
Wyjątki potwierdzają regułę
W zakładach mogą np. jeszcze pozostawać niezużyte substancje i mieszaniny oznakowane wg dyrektyw WE.
W tym przypadku nie jest koniczna zmiana etykiety ze starym oznakowaniem wg dyrektyw WE na nowe oznakowanie wg rozporządzenia CLP, jeśli nie pojawiły się żadne dodatkowe istotne informacje w związku z bezpieczeństwem. Dotyczy to w szczególności:
pojemników oryginalnych
przechowywanych próbek
preparatów laboratoryjnych
rzadko wykorzystywanych materiałów niebezpiecznych w magazynie
Jeśli ww. wyjątki mają jeszcze „stare“ oznakowanie wg dyrektyw WE, to nadal może być stosowana instrukcja eksploatacyjna z odpowiednimi zwrotami wskazującymi rodzaj zagrożenia i symbolami. Nowe oznakowanie jest jednak konieczne, jesli etykieta jest już nieczytelna albo klasyfikacja uległa zmianie wobec nowych informacji. Niedopuszczalne jest oznakowanie podwójne starymi i nowymi symbolami.
Pierwszy krok w danej sytuacji to ustalenie różnic między dotychczasową klasyfikacją i oznakowaniem, na którym opiera się istniejąca ocena zagrożeń, a nową wiedzą.
W drugim kroku należy ocenić:
Czy różnice między dotychczasową klasyfikacją/oznakowaniem a nową klasyfikacją/oznakowaniem są istotne? Czy też wystarczające są środki dotychczas podjęte?
Czy z nowej wiedzy wynikają nowe obowiązki?
Czy instrukcja eksploatacyjna musi być zmieniona?
Czy zatrudnieni muszą być niezwłocznie na nowo przeszkoleni?
Czy wykaz substancji niebezpiecznych musi być zaktualizowany?
Poniżej przedstawiono uproszczony przegląd dziewięciu symboli materiałów niebezpiecznych (piktogramów GHS). Każdy piktogram ma numer i nazwę czarnego symbolu.
Aby oprócz symboli zagrożeń niebezpieczne substancje uzyskały także jednoznaczne określenia słowne, sformułowano jednolite wskazówki informujące o rodzaju zagrożenia i środkach ostrożności. Miało to na celu jasne pouczenie użytkownika, jakie niebezpieczeństwo wiąże się z daną substancją i jakie musi przedsięwziąć kroki dla zabezpieczenia.
Dzięki oznakowaniu substancji i mieszanin odpowiednimi symbolami zagrożeń i wskazówkami (zwroty H) również osoba nie posiadająca wiedzy chemicznej może rozpoznać niebezpieczeństwa, których źródłem są dane substancje. W dalszej kolejności umieszcza się także zwroty wskazujące środki ostrożności (zwroty P).
Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia nazywane są także zwrotami H (ang.: hazard statements); są to standaryzowane moduły tekstowe, których sformułowanie jest wiążące. Zwroty H sformułowane we wszystkich językach UE są zamieszczone w załączniku III do rozporządzenia CLP. Zwroty H numerowane są następująco (po pierwszej cyfrze numeru zwrotu H można już poznać rodzaj zagrożenia):
H2xy – zagrożenie fizyczne
H3xy – zagrożenie dla zdrowia
H4xy – zagrożenie dla środowiska
Druga i trzecia cyfra oznaczają numer bieżący. Ponieważ nie wszystkie dawne zwroty R i inne elementy oznakowania zostały włączone do systemu GHS ONZ, a w Unii Europejskiej miał być zachowany poziom ochrony, to dodane zostały europejskie zwroty H (EUH – zob. załącznik II rozporządzenia CLP). Dotyczą one właściwości fizycznych, szkodliwego wpływu na zdrowie, niektórych mieszanin podlegających przepisom szczególnym oraz środków ochrony roślin. W przeciwieństwie do zwrotów H, zwroty EUH nie są częścią klasyfikacji. Są one jednak w obrębie UE obowiązującą częścią składową oznakowania.
Przykłady:
H225: Skrajnie łatwopalna ciecz i pary
H319: Działa drażniąco na oczy
H370: Powoduje uszkodzenie narządów
EUH014: Reaguje gwałtownie z wodą
Zwroty wskazujące środki ostrożności nazywane są także zwrotami P (ang.: precautionary statements) i są wyszczególnione w załączniku IV rozporządzenia CLP w wiążącym prawnie sformułowaniu dla wszystkich języków urzędowych UE.
Zwroty P numerowane są następująco:
Podobnie jak było w przypadku zwrotów H, również zwroty P pozwalają już po numerze poznać kategorię:
P1xy – ogólne (przeznaczone tylko dla produktów konsumpcyjnych)
P2xy – zapobieganie
P3xy – reagowanie
P4xy – przechowywanie
P5xy – usuwanie
Druga i trzecia cyfra oznaczają numer bieżący.
Przykłady:
P102: Chronić przed dziećmi
P280: Stosować rękawice ochronne / odzież ochronną / ochronę oczu / ochronę twarzy
P331: NIE wywoływać wymiotów
P403: Przechowywać w miejscu dobrze przewietrzanym
Na etykietach muszą być umieszczone teksty zwrotów H i P. Numery nie muszą być podawane. Szczególnie w przypadku substancji niebezpiecznych oznakowanych zwrotami P z kategorii „zapobieganie” DENIOS może wspomóc Państwa obszernym asortymentem ŚOI (środków ochrony indywidualnej). Zapoznajcie się Państwo z naszym asortymentem następujących produktów: myjki do oczu, ochrona dróg oddechowych, rękawice ochronne lub też kombinezony do chemikaliów.
W DENIOS znajdą Państwo odpowiednie znaki, informacje i etykiety, które pomogą Państwu w prawidłowym oznakowaniu zgodnie z GHS.
Zadzwoń do nas lub wypełnij formularz, skontaktujemy się z Tobą najszybciej, jak to możliwe.